5. TKK ne zaman ve neden TKY'ye dönüşmüştür. Bir işletmenin TKY uygulamasını işletmenin fonksiyonlarından üretim fonksiyonuna göre neleri içermektedir? Maddeler halinde özetleyiniz. Kişisel olarak TKY uygulamasını hayatınıza nasıl geçirebileceğinizle ilgili bir çalışma yaparak maddeler halinde özetleyiniz.
04:16 |
Category: |
7
yorum
Comments (7)
Toplam Kalite Kontol
İlk kez Feigenbaum tarafından 1957 tarihinde ortaya atılmıştır. Feigenbaum, tüketici isteklerini en ekonomik düzeyde karşılamak amacı ile işletme organizasyonu içindeki birimlern kalitenin yaratılması , yaşatılması ve geliştirilmesi yolundaki çabalarını yaşatıp koordine eden sistemi ‘toplam kalite kontrol’ olarak tanımlamıştır.
Feigenbaum’ un bakış açısı:
Feigenbaum Toplam Kalite Kontrol felsefesini geliştirmiş ve kalitenin tüm birimlerin işi olduğunu söylemiştir. Kalitenin yaratılması sürekliliğinin sağlanması ve geliştirilmesi çalışmalarına pazarlama, mühendislik üretim ve servs birimlerinin de katılması gerekliliğini belirtmişt.Toplam kalite kontrol felsefesi hüküm sürerken aşağıda belirtilen adımlar hayata geçirilmiştir:
• Juran, kalite kontrolün fabrikalarda yalnızca teknoloji ağırlıklı bir çalışma olmaktan çok tün yönetimi ilgilendiren bir kavram oldugunun anlaşılmasını sağladı.
• Juran ve Feigenbaum kalitenin tüm faaliyetlerde sağlanması gereğini gözlemledi, çalışanlara insiyatif verildim”kalite herkesin görevidir” ilkesi benimsendi.
• Japonlar muayeneye güvenmek yerine hatalı ürünlere yol açan faktörlerin kontrol altına alınması görüşünü benimsediler.
• Ishikawa insan faktörünü ön plana çıkararak “kalite çemberlerinin” öncülüğünü yaptı.
Kalite Çemberleri:
Ishikawa kalite çemberlerini, “ aynı bölümde çalışan kişilerden oluşan kişilerin kendilerini ve birbirlerini geliştirmelerini bölüm içinde kontrol ve gelişme sağlamayı , kalite kontrol tekniklerini kullanmayı, bütün üyelerinin katılımıyla sürekli olarak sağlayan gruplar” olarak tanımlamaktadır.
Japonya 1956 yılında sadece üst ve orta kademenin eğitilmesin yetersiz oldugunu işçilerin de bu sürecteki önemini anladı.1962 yılında ustabaşılar için Kalite Kontrol isimli dergi çıkarılmaya başlandı.1963 yılında Kalite Çember Merkezi ve bölge teşkilatları kurularak çeşitli kitap ve dergilerle eğitim ve destek sağlandı.Bu akım “Firma Çapında Kalite Kontol” kavramı olarak da anılmaktadır.
• Problem çözme teknikleri geliştirildi
• Müşteri beklenti ve ihtiyaçlarının önemi anlaşıldı
• Tedarikçi kalitesinin önemi anlaşıldı
İlker ÜNDER
Toplam Kalite Yönetimi
1980’lerin ikinci yarısında, kalitenin her alanda yaygınlaşması ile aslinda bir yönetim biçimi oldugu anlaşıldı.Sadece kar etmenin kuruluşların piyasada rekabet etmesine yardımcı olmayacağı, bunun yanında süreçlerin belirlenen performans göstergelerinde de başarının sağlanması gerektiği Toplam Kalite Yönetiminin her alanda uygulanması ile başarıya ulaşılacagı benımsendi.
• Müşteri memnuniyetinin önemi anlaşıldı. Bu TKY’ nin ilk adımıdır.
• Süreçlerde yönetim kavramı gelişti.Kuruluşu süreçlere ayırma her bir süreç için sorumlu atama, süreç iyiylestirme çalışmalarına önem verme ile yönetimde kurallar tanıdı.
• Hedeflerle yönetim önem kazandı. Kurulun vizyon misyon ve politika çerçevesinde oluşturduğu hedefleri başarabilmesi için hedeflerin üst yönetimden alta doğru yaygınlaştırlması gerekmektedir.
• Çalışanların memnuniyeti ön plana çıktı. Motivasyon sağlanması kuruluşlara bağlılıklarının arttırılması sağlanmaya çalışıldı.
• Sürekli gelişim ve daha iyinin arandığı değişimin gerekli oldugu bunun da geri bildirim sorgulama ve egitimle olacağı benımsendi.
Toplam Kalitenin temelleri:
Önlemeye dönük yaklaşım: Planlamanın doğru yapılmasıdır. Her yönü ile düşünülmüş,kapsamlı ve titiz bir planlama çalışması ile sonradan oluşabilecek hataların çok büyük bir bölümü ortadan kaldırılabilir.
Ölçüm ve İstatistik: Hataların çok büyük bir bölümü değişkenlikten kaynaklanır. İstatiksel teknikler iletişimi kolaylaştırır kişilerin aynı dili konuşmasını sağlar
Ekip Çalışması: İnsanların birlikte ve dostane ilişkiler içinde olması grup çalışması değildir. Belirli bir amaç için bir araya gelmiş çeşitli bölüm ve kademelerden kişilerin belirli yöntemleri kullanarak disiplin içinde çalışmasıdır. İşletme körlüğünün aşılması konuya bütünsel bakılması, ekonomik analiz, çağdaş yönetim ve katılımcı karar verme anlayışını geliştirir.
TKY uygulamaya başlangıç
TKY uygulamalarında, vizyon, misyon ve değerlerin oluşturulması en önde gelen işlerdir. Vizyon, misyon ve değerler, üst düzey yöneticiler tarafından yaratılan ve gelecekte kuruluşun nerede olmasını istediklerini yansıtan yazılı dökümanlardır. Vizyoni değerler ve misyona karar verebilmek için kuruluş içi ve dışı göstergelerin yakından takip edilmesi, verilerin toplanması ve analiz edilmesi, gelecek hakkında doğru tahminlerin yapılması açısından önemlidir.
Vizyon kuruluşların ufkunu gösterir.Kuruluşun sürekli büyümesine hizmet edecek düşünce ve kararlılıkları yansıtması gereklidir.
Misyon belirlenen vizyonu gerçekleştimek için hangi alanda yer alınacağını, hangi pazarları hedeflediklerini teknolojik gelişmenin neresinde yer alacaklarını gösteren ifade şeklidir.
Değerler, belirlenen vizyon ve misyonu gerçekliştirirken nelere dikkat edeceklerini,nelerden asla vazgeçmeyeceklerini kuruluş için önemli olan davranış şakıllerini kısacası kuruluşun kültürünü oluşturan değerleri yansıtır.
İlker ÜNDER
TKK’nın TKY’ye EVRİMİ
Kalite kavramı ürünlerin ustaların eliyle üretildiği dönmelerde de vardı. O devirlerde kalitenin ölçüsü ustalık derecesiydi. Yine o devirlere özgü bir diğer özellik ise, üretici ve alıcının yüz yüze olmasının sonucu olarak üretim alıcının istekleri doğrultusunda yapılmaktaydı ve alıcı şikayetleri üreticiye kolayca ulaştığından, usta ürünün kalitesine sürekli özen göstermek zorundaydı. Yine o dönemlerde üretim sanat anlayışıyla değerlendirildiğinden , aynı ürüne yönelen meslek grupları kendi özdenetim mekanizmalarını kurmuşlar ( ahilik , loncalar gibi)söz konusu durum da kendi çapında bir kalite kontrolüdür.
Teknolojik gelişmenin ortaya çıkardığı ilk ürünler, kalite anlayışında bazı değişimleri de beraberinde getirmiştir. Benzeri olmayan bir teknolojik ürün için kalite yargılarının oluşamayacağı ortadır. Alıcıların yeni teknolojik ürünlere sahip olmanın kendilerine kazandırdığı sosyal ayrıcalıkla yetindiklerinden, ilk teknolojik ürünlerde günümüzdeki anlayışla kalite aranmamış olması doğaldır.
Teknolojik ürünlere duyulan ilginin ve pazarın hızla büyümesi, seri üretim yöntemlerinin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Seri üretim sonucu büyüyen pazar, üreticiyle tüketiciyi birbirinden uzaklaştırmıştır. Dolayısıyla geçmişte etken bir faktör olan "yüz yüze bakma" durumu ortadan kalkmıştır. Sanayileşmenin yayılmasıyla benzer teknolojik ürünlerin sayısındaki artış, kalite konusunda bazı karşılaştırmaların yapılmasına olanak vermiştir. Buna karşın, bir çok üretimin hala tekel niteliğinde olması, kalite konusunda etkin bir bilinçlenmeyi uzun bir süre geciktirmiştir. Bu dönemde uygulanan kalite kontrolünün, ürünün kontrolü ve muayene şeklinde olduğunu görüyoruz.
MELTEM AKCAN
Taylor'un koymuş olduğu ilkeler kalite kontrolü anlayışına da yansımıştır. Taylor'a göre fabrikaların verimli çalışması uzmanların talimatlarının işçiler tarafından eksiksiz yerine getirilmesi ile mümkündür. Kalite kontrolü de aynı anlayışla ele alınmış ve uygulanmıştır ve kaliteyi sağlamak özel bir ekibin sorumluluğu olarak görülmüştür.
1.Dünya Savaşı'nın teknolojik üstünlüğün askeri üstünlük olduğunu göstermesi, endüstriyel çabalara yeni bir ivme kazandırmıştır. Üretim akışının hızlı olduğu alanlarda uygulanan kontrolün etken olmadığı ortaya çıkmıştır. El bombalarının patlamaması, askeri araçların beklenilen güvenliği sağlamaması yeni yöntem arayışlarına yöneltmiş ve 1930'lu yıllarda İstatistiksel Kalite Kontrolü yöntemi ortaya çıkmıştır.
İstatistiksel Kalite Kontrolü yöntemleri büyük başarı sağlamış ve uzun yıllar askeri sır olarak saklanmıştır. Buna karşın kalite sağlama anlayışında bir değişiklik olmamış ve kalite kontrolünün belirli bir ekibin sorumluluğu olarak görülmesi değişmemiştir. Kalitenin sorumluluğun belirli bir gruba verilmesi uzun vadede iyi sonuç vermemeye başlamış ve ürünün ortaya çıkmasındaki sorumluluğu paylaşan fakat kalitenin sağlanması açısından dışlanan çevreyi sorumsuzluğa itmiştir.
Gelişen imalat yöntemleri sonucu, ustalık ve eser anlayışı da, insan ve makine ilişkisine dönüşmüştür. Ortaya çıkan üründe kişisel katkı payı azaldığından, çalışanlar, yerine göre, üründen yüzlerce adım geriye düşmüştür. Örneğin bir TV imalatında bir kaç direnci yerleştiren bir işçi ortaya çıkan TV' deki övünce kendini ne denli ortak hissedebilir? Bu durum ve klasik kalite kontrolü anlayışı, kişileri ürünün kalitesinde kendi katkı ve sorumluluklarının da bulunduğu inancından uzaklaştırmıştır.
2.Dünya Savaşı'ndan büyük kayıplar vererek çıkan Japonya tekrar yapılanma çalışmalarına başlarken kayıplarını kısa zamanda gidermek için etkin bir yol arayışına girdi. Kaynaklarının kıt olması da Japonya için diğer bir handikaptı. Dr. W.E. Deming ve Dr. J.M. Juran gibi yeni kalite anlayışı öncülerinin uyarılarına kulak vererek, kalite sağlama çalışmalarına sistem anlayışını getirmiştir. Sistem anlayışın ana hatları1 :
* Kalite kontrolü, kusurlu ürünün muayene ile ayıklanması yerine, kusurlu üretimin nedenlerinin ortadan kaldırılmasına yöneliktir
* Kaliteyi sağlamak ve geliştirmek, kuruluştaki herkesin sorumluluğu ve görevidir
* Bir üründe olması gereken kalite, alıcı isteklerinin belirlenmesi ile başlayıp, tasarım, üretim, montaj, sevkıyat, satış sonrası hizmetler gibi çok geniş kapsamlı ve zincirleme çabaların bileşenidir. Yeni tanımın sonucu ortay çıkan anlayış, Toplam Kalite Kontrolü olarak adlandırılmıştır.
Japonya bu anlayışla kazandığı başarılara örnek olarak otomotiv sektörü gösterilebilir. İç piyasada çıkış bulamayan üreticiler Amerikan pazarına göz dikmişler ve bunun için müşteri odaklı bir çalışmayla soldan direksiyonlu aynı zamanda kaliteyi geliştirip ekonomik arabaları üretip büyük başarılar kazanmışlardır. Fakat Amerikalı üreticiler ise trafiğin soldan aktığı Japonya için sağdan direksiyonlu arabalar üretmemişler aynı zamanda da kaynakları kıt olan Japonya'ya uygun az yakıt yakan arabalar üretmedikleri için aynı başarıyı Japonya'da gösteremedikleri gibi kendi ülkelerinde de ciddi Pazar kaybına uğramışlardır. Japonya'nın sağladığı başarılar ve kazandığı pazarlar diğer endüstrileşmiş ülkeleri de bu modele yöneltmiştir. Günümüzdeki ISO 9000 standartları Japon modelinden derlenmiştir demek abartmak olmayacaktır.
MELTEM AKCAN
Toplam Kalite Kontrolü anlayışı firma çapında kalite kontrol yaklaşımı olarak geliştirilmiş, tüm firma ve kurum kültürüne yansımış; başta yönetim olmak üzere tüm çalışanların paylaştığı vizyon haline gelmiş ve bu hali ile Toplam Kalite Yönetimi olarak adlandırılmaya başlanmıştır. TKK' nın TKY' ye doğru yaşadığı evrimde, süreç ve insan odaklılık öne çıkmış, bu unsurlar üzerinde özellikle durularak, yönetim fonksiyonlarının bu yönde geliştirilmesi sağlanmıştır. En önemli ve üzerinde durulması gereken değişim ise, yönetim tanımlarında yer alan amaç ifadelerinin giderek "müşteri mutluluğu", "müşteri tatmini" ifadeleri ile özdeşleşmesidir.
Değişimi kalite açısından ele alırsak; bugün için geçerliliğini kaybeden kalite tanımı "spesifikasyonlara uygunluktur"tur. Günümüzde, kalite "ürünün ya da hizmetin kullanıma uygunluğudur". Kısaca "müşteri isteklerinin karşılanması"dır. Kaliteyi iki boyutlu olarak ele alabiliriz; birincisi mecburi kalite ve ikincisi cazip kalite. Mecburi kalite, müşterinin üründen mutlak beklentilerini ifade eder. Eğer bu karşılanmazsa müşteri tatmin olmaz. Kullanım kolaylığı buna bir örnektir Cazip kalite ise mevcut beklentilerin üzerinde, müşterinin beklemediği ve talep etmediği ve hakkında önceden fikir sahibi olmadığı özelliklerle ve böyle özelliklerin geliştirilmesiyle ilgilidir. Mesela arabalarda hava yastığının geliştirilmesi cazip kaliteye bir örnektir. Fakat cazip kalite belli bir süre geçtikten sonra, müşterinin bu özelliği benimsemesi ve talep etmeye başlamasıyla mecburi kalite halini alır. İşte Toplam Kalite anlayışı, mükemmel dizayn edilmiş, her iki boyuttaki kaliteyi içeren bir ürünü ve hizmeti öngörür.
TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ NEDİR?
Amacı, hizmetten yararlananların memnun edilmesi olan bir yönetim felsefesidir. Stratejik ve bütünü kapsayan bir yönetim sistemi olan Toplam Kalite Yönetimi (TKY), tüketici tatminini amaçlar ve bir örgütte üst yönetimden en alt kademedeki çalışanlara kadar tüm çalışanların iş süreçlerine katılımını ve tüm işlerin iyileştirilmesini temel alır. Belli araç, yöntem ve tekniklerin (iş akımı şemaları, etken-etki diyagramı, denetim listesi, kontrol diyagramı, iş programı vb.) kullanılmasını gerektirir.
TOPLAM KALİTE YÖNETİMİNİN TEMEL İLKELERİ
MÜŞTERİ ODAKLILIK
SÜREKLİ GELİŞME
TAM KATILIM
KURUM KÜLTÜRÜ
ÖNCE İNSAN ANLAYIŞI VE BİREY KALİTESİ
SÜREÇLERİN YÖNETİMİ VE SÜREKLİ DENETİMİ
LİDERLİK
TKY’de Kullanılan Araç ve Teknikler
• Sürekli Gelişim (PUKO) Döngüsü
• Kalite Çemberleri
• Benchmarking
• Kontrol Çizelgeleri
• İlişki Diyagramı
meltem akcan
Ele AKAR
TOPLAM KALİTE KONTROLÜN TOPLAM KALİTE YÖNETİMİNE DÖNÜŞMESİ
TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ NEDİR
• Kaliteyi odak alan,
• Organizasyonun bütün üyelerinin katılımına dayanan,
• Müşteri memnuniyeti yoluyla uzun vadeli başarıyı amaçlayan,
• Organizasyonun bütün üyelerine ve topluma yarar sağlayan
bir yönetim yaklaşımıdır.
TOPLAM KALİTE KONTROLÜ NEDİR
Toplam Kalite Kontrolü, ya da kısaca TKK, "tüketici veya kullanıcının istek ve ihtiyaçlarını en ekonomik düzeyde karşılamak amacıyla, işletme içindeki çeşitli ünitelerin, kalitenin yaratılması, yaşatılması ve geliştirilmesi yolundaki çabalarını birleştirip koordine eden etkili ve dinamik bir sistemdir.
Toplam; herkesin katılımı, kalite; müşteri gereksinim ve beklentilerinin tam olarak karşılanması, yönetim; kaliteli ürün ya da hizmet için bütün koşulların sağlanması anlamını taşımaktadır.
Kalite ve kalite kontrol kavramı ilk önce A.B.D’de silah ve savunma sanayi ürünleri endüstrisinde, askeri hükümet tarafından silah ve savunma sanayi ürünlerinin sürekli kaliteli olarak üretilebilmesi amacıyla ortaya çıkarılmıştır
Japonya’da kalite kontrol ve güvence sistemi kavramı Dr. Deming tarafından 1950 yılında “Üretimde İstatistiksel Metotlar” çalışmasıyla başlamış ve 1954 yılında Dr. Juran’ın “Kalite Yönetim Modeli” ile devam etmiştir
Toplam Kalite Yönetimi öncelikle Japonya’da uygulanan CWQC (Company-Wide Quality Control : Kalite Kontrolün İşletme Çapında Yaygınlaştırılması) ve TQC (Total Quality Control : Toplam Kalite Kontrol) kavramlarının bir birleşimi olarak A.B.D’ li kalite guruları tarafından ortaya çıkarılmış fakat Japon yaşam biçimine uygun olduğu için Toplam Kalite Yönetimi (TKY) Japonya’da çok daha başarılı olarak uygulanabilmiştir. TKY’nin temel felsefesini insan faktörü oluşturmaktadır
1. Deming tarafından ortaya konulan “İstatistiksel Süreç Kontrolü” + Juran tarafından ortaya konulan “Kalite Yönetimi” + Feigenbaum tarafından ortaya konulan “Toplam Kalite Kontrol”
2. Japonya’da uygulanan CWQC
3. Bunların bileşimi olarak TQM (Total Quality Management : Toplam Kalite Yönetimi)’nin ortaya çıkması.
Toplam Kalite Yönetimi’ni diğer yönetim yaklaşımlarından ayıran dört temel değer şunlardır
1. Üst Yönetim Liderliği
2. Müşteri Odaklılık
3. Sürekli Gelişme (Kaizen)
4. Tam Katılım’dır.
Ela AKAR
TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ NELERİ İÇERMEKTEDİR
Toplam Kalite Yönetim Felsefesi bir dizi ilkeler ve yöntemler kümesidir.Bufelsefenin özünde şunlar bulunmaktadır:
• Hataları önlemek, onları sonradan bulup düzeltmekten daha kolaydır, ucuzdur ve güvencelidir.
• Her çalışanın fikrinden yararlanmak, sadece bir kısım kişilerin fikrinden yararlanmaktan daha başarılı sonuçlar doğurur.
• İyi yönlendirilirse, grup çalışmaları işleri daha çabuk geliştirir.
• İşletmenin başarısı için müşterilerin tercihlerini gözetmek gerekir.
• Kaliteli bir yönetim, kaliteli insanlarla mümkündür.
• Kaliteyi güvence altına almak bir sistem meselesidir.
• İşlerin planlı yapılması, plansız yapılmasından çok daha iyidir.
• Hedef birliği sağlanırsa, sonuca daha kısa sürede ve daha emin bir şekilde varılabilir.
• Tüketiciye kaliteli bir ürün veya hizmet verebilmek için işletmenin içindeki birimlerin ve bireylerin de birbirlerine kaliteli bir hizmet verebilmeleri şarttır.
• Dışarıdan sağlanan mal ve hizmetlerde de yüksek kalite isteniyorsa, tedarikçilerinde toplam kalite felsefesini benimsemiş olması gereklidir.
Toplam Kalite Yönetimi Felsefesini oluşturan bu kavramları göz önüne alındığında, toplam kalite yönetiminin ürün ve hizmet kalitesi, çalışma ve yaşam kalitesi ve organizasyon kalitesinden oluştuğu görülmektedir. Sonuç olarak toplam kalite yönetimi bireyden, organizasyonlara ve oradan toplumun kalitesine kadar uzanmaktadır.
TKY UYGULAMASINI HAYATA GEÇİRMEK
• TKY işgücünü kuvvetlendirir ve motive eder.
• İşgörenlerin faaliyetlerin oluşumundaki katkıları, onların işlerini daha çok benimsemelerine neden olur.
• Çalışanların katılımı ve yaratıcılığının ortaya çıkması işi daha zevkli hale getirir.
• TKY, personelin zaman, enerji, motivasyon ve beyin gücünün boşa harcanmasını önleyecek bir yaklaşım ve araç olması dolayısıyla büyük bir önem kazanmaktadır.
• Çalışmayı doğrudan etkileyen;
• İş yapısı ve organizasyonu,
• Ücretleri,
• Çalışma ortamı ve şartları,
• İşlerin yönetim ve organizasyonu,
• Çalışanların tatmini ve motivasyonu,
• Organizasyon geliştirme ve performans arttırma planlaması,
• Kadro planlaması,
• Üretim planlama ve kontrolü,
• Kıyaslama,
• Sürekli iyileştirme,
• Ergonomi,
• İş akışı iş ve zaman ölçümü, iş örneklemesi, iş etütleri,
gibi çalışma hayatının kalitesini yükselten yaklaşım ve tekniklerin yeterince, doğru ve zamanında kullanılması önem taşımaktadır.
SONUÇ :
Günümüzde başarı kalite-maliyet- termin üstünlüğüne dayalıdır. Klasik yönetim modeli ile de yüksek kalite sağlanabilir , fakat bu yolla sağlanan kalitenin maliyeti yüksek olur .Kişilerin içsel motivasyonunu temel alan , otokontrola ve önleyici yaklaşıma dayalı , ölçülen ve sürekli geliştirilen kalite her zaman maliyet ve termin avantajına sahip olacaktır. Kaldı ki , son 10 yıl içindeki gelişmelerin hemen her sektörde fazlasıyla kanıtlandığı gibi , Toplam Kalite Yönetimi ile ulaşılabilen kalite düzeyine klasik yönetim anlayışı ile ulaşılamamaktadır